Những năm trước
đây nhu cầu
tiêu thụ các loại hoa ly chất lượng cao vào những dịp tết cổ truyền của thị trường ngày càng tăng và hiệu
quả kinh tế từ việc trồng các loại hoa này mang lại cao hơn gấp nhiều lần so
với các loại hoa truyền thống trồng hoa ly, riêng đối với hoa ly, mỗi năm gia
đình anh xuống giống khoảng 20 vạn củ hoa ly được nhập về từ Hà Lan, Chi Lê,
Pháp… với giá 15.000 – 25.000 đồng/củ.
I. KỸ THUẬT TRỒNG,
CHĂM SÓC cây hoa ly
1. Thời vụ trồng
- Đối với vùng Đồng bằng sông
Hồng, miền Trung trồng chủ yếu 2 vụ chính: vụ Thu Đông T9 - T10 để thu hoạch
vào dịp Tết, vụ Đông Xuân T10 - T12 để thu hoạch vào dịp 8/3. Đối với một số
vùng như Mộc Châu, Mường La (Sơn La) và các vùng có điều kiện khí hậu tương tự
có thể trồng để thu hoạch quanh năm.
Căn cứ vào thời gian sinh
trưởng của từng giống lily và điều kiện khí hậu của vùng trồng để chọn thời
điểm trồng cho phù hợp.
- Vùng đồng bằng sông Hồng (Hà
Nội, Bắc Ninh…): 20/9-27/9 (âm lịch).
2. Chuẩn bị nhà che
Để nâng cao chất lượng và hiệu
quả kinh tế, chúng ta nên trồng lily trong nhà có mái che mưa, che giảm ánh
sáng: có thể dùng nhà lưới hiện đại, nhà lưới đơn giản hoặc nhà che tạm tuỳ
theo điều kiện canh tác.
3. Chuẩn bị đất/giá thể trồng
lily
Yêu cầu chung của đất/giá thể
trồng lily:
+ Tơi xốp, thoát nước tốt,
không chứa mầm bệnh hại.
Tốt nhất là nên trồng trên chân
đất luân canh với lúa nước hoặc cây ngũ cốc, không trồng trên chân đất vụ trước
trồng cây cùng họ (hành, tỏi...) hoặc trên chân đất vụ trước trồng loại cây bón
nhiều phân, phun nhiều thuốc phòng trừ sâu bệnh (
- Làm đất:
+ Đất được cày bừa tơi, phẳng,
sạch cỏ rác.
. Sau đó dùng nilon phủ kín mặt
đất 5-7 ngày, phơi đất 10-15 ngày trồng là được. Nếu không có điều kiện khử
trùng như trên thì ngâm đất bằng nước không bị ô nhiễm (thời gian ngâm đất từ
24-48h và tháo sạch nước đi).
+ Bón lót: Có thể bón lót bằng
phân chuồng hoai mục: trộn đều phân với
đất trước khi trồng.
- Lên luống: Mặt luống rộng
1,0-1,2m; cao 25-30cm, rãnh luống 30-35cm.
Đất: xơ dừa (mùn cưa gỗ tạp):
phân chuồng (hoai mục).
4. Kỹ thuật trồng và chăm sóc
4.1. Chọn củ giống
Kích cỡ củ giống đem trồng: có
chu vi là 14/16 cm, 16/18cm, 18/20cm hoặc >20cm. Củ có kích cỡ càng lớn thì
càng nhiều hoa nhưng dễ bị bệnh cháy lá.
4.2. Kỹ thuật trồng
a, Xử lý nấm bệnh củ giống
trước khi trồng:
- Dùng Daconil 75WP hoặc
Rhidomil Gold 68%WP (pha tỷ lệ 20-25g/10 lít nước), ngâm củ 8-10 phút, sau đó
vớt củ, để ráo rồi đem trồng.
- Ngoài ra, có thể áp dụng
phương pháp xử lý mát củ giống trước khi trồng bằng cách: xếp củ lần lượt ra
khay nhựa có phủ giá thể (có sẵn trong khay củ nhập về hoặc xơ dừa), tưới
ẩm,
b, Kỹ thuật trồng
* Đối với trồng đất:
- Lên luống: mặt luống rộng 1m
rạch 5 hàng; rộng 1,2m rạch 6 hàng; rãnh sâu 10-12cm.
- Mật độ trồng: căn cứ vào kích
cỡ củ. - Trồng xong lấp đất dày 8-10cm, tưới đẫm nước (cho nước ngấm cả phần
củ).
4.3. Kiểm tra cây sau trồng
- Sau trồng 10-12 ngày, bới đất
ở phần gốc của một số cây để kiểm tra sự phát triển của rễ. Nếu thấy rễ trắng,
ra đều xung quanh gốc là cây sinh trưởng bình thường; ngược lại cần phải xem
xét tìm hiểu nguyên nhân để có biện pháp khắc phục ngay lập tức (lúc này cần có
sự tư vấn của các nhà khoa học).
4.4. Kỹ thuật tưới nước
- Luôn phải giữ ẩm cho đất trong
suốt quá trình trồng.
- Tưới cây ở phần gốc, tránh
làm lá và nụ bị ướt.
- Nên sử dụng hệ thống tưới nhỏ
giọt cho lily với chế độ tưới 30 phút/ngày.
- Kinh nghiệm kiểm tra lượng
nước tưới vừa đủ: Bóp chặt 1 nắm đất sau khi tưới, không thấy nước rỉ ra ngoài
tay, đất nắm thành cục, khi gõ nhẹ vào nắm đất sẽ bị vỡ ra.
4.5. Che phủ sau trồng
- Che phủ mặt luống: sau khi
trồng xong dùng trấu hoặc rơm dạ phủ lên mặt luống.
- Che lưới đen: dùng 2 lớp lưới
đen che cách mặt luống . Sau 15-20 ngày bỏ 1 lớp lưới đen ra. Khi cây bắt đầu
xuất hiện nụ thì kéo lớp lưới đen còn lại ra. Những ngày nắng nóng thì che lưới
đen lại.
4.6. Kỹ thuật bón phân
- Sau trồng 3 tuần (cây lily
cao 15-20cm) tiến hành bón phân thúc.
+ Loại phân bón thúc chính
thường dùng là NPK Đầu trâu (13-13-13+TE), ở mỗi giai đoạn sinh trưởng của cây
có bổ sung thêm phân đạm, lân, kali khác nhau, nên hòa phân với nước để tưới.
- Lần 1: sau trồng 3 tuần: dùng
NPK Đầu trâu (13-13-13+TE) lượng dùng 2kg/100m2.
- Lần 2: bón sau lần 1 từ 7-10
ngày. Lượng bón cho 100m2: 0,2kg đạm Urê + 3kg NPK Đầu Trâu.
- Lần 3: khi cây sắp xuất hiện
nụ. Lượng bón cho 100m2: 0,3kg đạm Urê + 4kg NPK Đầu Trâu + 0,5kg lân Lâm Thao
+ 1kg Canxi Nitrat.
- Lần 4: khi đang xuất hiện nụ
hoa. Lượng bón cho 100m2: 0,2kg đạm Urê + 4kg NPK Đầu Trâu + 0,5kg lân Lâm Thao
+ 0,3kg kali clorua + 1kg Canxi Nitrat.
- Lần 5: sau lần 4 từ 7-10
ngày. Lượng bón cho 100m2: 4kg NPK Đầu trâu + 0,5kg lân Lâm Thao+ 0,3kg kali
clorua.
- Lần 6: sau lần 5 từ 7-10
ngày. Lượng bón cho 100m2: 4kg NPK Đầu Trâu + 0,4kg lân Lâm Thao + 0,4kg kali
clorua.
+ Ngoài ra, muốn nâng cao chất
lượng hoa cần phun một số phân bón lá và thuốc kích thích sinh trưởng như:
Antonix, Komix, Đầu trâu (502, 901, 902). Phun sau trồng 15-20 ngày, phun định
lỳ 5-7 ngày/lần.
4.7. Điều khiển sinh trưởng cho
lily
- Biện pháp kéo dài thời gian
sinh trưởng cho hoa nở muộn: muốn kéo dài thời gian sinh trưởng của lily cần
tổng hợp các biện pháp hạ nhiệt độ, giảm ánh sáng bằng cách che nắng, hạn chế
tưới nước
III. PHÒNG TRỪ SÂU BỆNH
1. Sâu hại:
1.1. Rệp: chủ yếu là rệp xanh đen, rệp
bông.
- Triệu chứng: Thường làm cho
cây còi cọc, ngọn quăn queo, nụ bị thui, hoa không nở được hoặc dị dạng.
- Phòng trừ: Sử dụng Karate 2,5
EC liều lượng 10 - 15 ml/bình 10lít, hoặc Supracide 40ND liều lượng 10 – 15
ml/bình 10 lít, Actara 25WG liều lượng 25-30g/ha...
1.2. Sâu hại bộ cánh vẩy (sâu khoang, sâu xanh, sâu xám)
- Triệu chứng: Sâu tuổi nhỏ ăn
phần thịt lá để lại lớp biểu bì phía trên. Sâu tuổi lớn ăn khuyết lá non, ngọn
non, mầm non, khi cây có nụ sâu ăn đến nụ và làm hỏng nụ, hoa.
- Phòng trừ: Sử dụng Supracide
40 ND liều lượng 10 –15 ml/bình 10 lít; Pegasus 500 SC liều lượng 7 – 10
ml/bình 10 lít; Actara, Regon 25WP liều lượng 1g/bình 10 lít phun vào thời kỳ
cây còn non.
2. Bệnh hại
2.1. Nhóm bệnh do nấm hại
a, Triệu chứng:
Cây héo rũ, quanh thân có các
sợi nấm có màu trắng hoặc các hạch nấm nhỏ màu nâu, bộ phận bị bệnh biến nâu và
thối nát; trên bề mặt đất có thể nhìn thấy rõ một lượng lớn các sợi nấm màu
trắng và các hạch nấm màu nâu.
b, Phòng trừ bệnh:
- Tránh trồng gối vụ, tốt nhất
sử dụng các loại cây trồng ngũ cốc để luân canh và luân canh với cây trồng
nước.
- Phun Rhidomil Gold 68%WP
25g/bình 10 lít hoặc Score 250EC 7-10ml/bình 8 lít; phun 2-3 bình/sào Bắc bộ.
2.2. Bệnh thối hạch đen (Phytophthora)
a, Triệu chứng:
Cây mới bị bệnh lá có biểu hiện
màu vàng về sau lan ra toàn bộ cây và khô héo.
b, Nguyên nhân: do nấm Phytophthora gây ra.
b, Nguyên nhân: do nấm Phytophthora gây ra.
c, Phòng trừ bệnh:
Cần luân canh với cây trồng
khác. Phát hiện và loại bỏ kịp thời cây bị bệnh. Dùng Rhidomil Gold kết hợp với
Score phun kĩ vào chỗ vết bệnh nặng, khử trùng những chỗ đã bỏ cây bằng vôi
bột.
2.3. Bệnh thối củ, vảy củ
(Fusarium)
a, Triệu chứng:
Cây ngừng sinh trưởng, bộ lá
xanh nhợt đi. Trên vảy củ và phần dưới thân cây sát củ xuất hiện chấm màu nâu,
những chấm này sẽ phát triển rộng làm thối củ.
b, Phòng
trừ bệnh:
Trồng luân canh với cây trồng khác
họ. Khi mới chớm bệnh có thể dùng Daconil 75WP tưới vào gốc cây với liều lượng
10g/8 lít nước; Anvil 10-15g/8lít nước. Nếu bệnh nặng hơn nên nhổ bỏ cây bệnh
tránh lây sang các cây khác.
2.4. Nhóm bệnh sinh lý
2.5. Bệnh cháy ngọn (cháy lá)
a, Triệu chứng:
Bệnh xuất hiện khi nụ hoa chưa
nở. Trước tiên, đầu lá non cuốn vào bên trong, sau mấy ngày trên phiến lá xuất
hiện các vết ban từ màu xanh vàng sang màu trắng. Ở mức độ nặng, các vết ban
trắng chuyển sang màu nâu, làm tổn thương đến chỗ phát sinh, phiến lá cong lại,
ở mức độ nghiêm trọng, tất cả các phiến lá và mầm còn non đều rụng, cây không
thể tiếp tục phát triển.
b, Nguyên nhân: do mất cân bằng giữa hấp thu
nước và thoát hơi nước của cây; thời kỳ phân hóa nụ gặp phải nhiệt độ và ẩm độ
không khí cao; trồng củ giống có kích thước lớn (chu vi củ>20cm)…
c, Phòng trừ :
- Chọn những giống ít mẫn cảm
với bệnh cháy lá, không nên trồng củ có kích thước lớn. Đảm bảo độ ẩm đất,
trồng sâu vừa phải (mặt trên củ giống nên cách mặt đất 6-10cm).
- Ở giai đoạn phân hoá hoa,
giai đoạn mẫn cảm nhất, giữ cho nhiệt độ, độ ẩm không bến động lớn, tốt nhất là
duy trì độ ẩm khoảng 75%, che nắng để giảm bớt bốc hơi nước.
d, Triệu chứng:
Biểu hiện là cánh hoa không
phát triển bình thường mà phát triển dị dạng, biến đổi thành dạng lá uốn cong,
màu xanh bao bên ngoài nụ hoa, làm giảm chất lượng hoa.
Nguyên nhân:
Do sự biến đổi nhiệt độ và độ
ẩm quá lớn cộng với sự ảnh hưởng của cường độ ánh sáng đã dẫn đến sự biến đổi
của lá bao hoa.
Phòng trừ:
Tránh để nhiệt độ và ẩm độ trong
nhà trồng biến đổi đột ngột; cung cấp đầy đủ và cân đối dinh dưỡng cho cây;
tránh để cho cây sinh trưởng quá nhanh (bằng cách giảm nhiệt độ đất giai đoạn
đầu sau trồng)…
IV. THU HOẠCH VÀ TIÊU THỤ HOA
1. Đối với hoa cắt cành
- Thời gian thu hái hoa: khi nụ
dưới cùng phình to và bắt đầu có màu (nếu cành có trên 6 nụ thì thu khi 2 nụ ở
dưới phình to và có màu). Dùng dao hoặc kéo sắc cắt cách mặt đất 10-15cm. Sau
đó phân loại hoa (căn cứ vào số nụ, độ dài cành), tuốt bỏ lá sát gốc khoảng
10cm; xếp bằng gốc và bó lại (10 cành/bó) và ngâm bó hoa vào nước. Dùng giấy
báo hoặc túi PE bọc lại, sau đó cho các bó hoa vào thùng carton có đục lỗ để
thông khí. Nếu vận chuyển xa nên dùng xe lạnh để nhiệt độ từ 5-10oC.
(Sưu tầm)
Đài Truyền thanh xã Mão Điền
0 nhận xét:
Đăng nhận xét